ÜLKEMİZİN VOLKANİK FAALİYETLERİ

Ülkemiz coğrafyası jeolojik evrim sürecinde milyonlarca yıl öncesinden başlayarak çok sayıda volkanik faliyete sahne olmuş,her faliyetin jeolojik izleri günümüze kadar ulaşmıştır.Volkanizma ürünleri olan değişik türdeki volkanik kayaçlar geniş alanlar kaplamış olup Türkiyenin%15'i bu kayaçlarla örtülüdür.
Tarihsel çağlardada devam eden volkanik aktiviteler,önemli bulgular taşımaktadır.Günümüzden 1,8milyon yıl önce başlayarak bu güne kadar süregelen 4.Jeolojik zamanda volkanik etkinlikler zaman zaman yoğunlaşmış,Hasandağı,Erciyes,AğrıDağı,Nemrut,Süphan ve Tendürek dağları gibi büyük volkan konileri meydana gelmiştir.
Günümüzde ,Anadoluda volkanizma sönmek üzeredir.Ancak bazı yanardağlarda halen gaz vebuhar çıkışları devam etmekte olup bu genç yanardağların günümüzde LAV ÇIKARMAMALARINA rağmen çevrelerinde yeralan sıcak ve mineralize su kaynakları ile Volkanik kökenli gaz ve su buharı çıkışlarının tesbit edilmesinden dolayı birer aktif yanardağ olarak tanımlanabilirler.
Örneğin Nemrut volkanı son 10bin yılda meydana gelen çökmelerle bu günkü görünümünü kazanan bir volkandır.Jeolojik kayıtlara göre Nemrut volkanından son LAV çıkışları 1441,1597,1692 de yaşanmıştır.1976 Çaldıran depremi sonrasında yapılan konutların bulunduğu bölgede Zehirli gazçıkışı sorunları başgöstermiştir.O zaman yapılan Jeolojik araştırmalar sonucunda bu gazların Tendürek Volkanına ait aktivitelere dayalı ve Volkanik kökenli olduğu,depremde oluşan kırıkların gaz çıkışını kolaylaştırdığı bulgusuna ulaşılmıştır.
Volkanik faliyetler tıpkı deprem gibi ülkemizin JEOLOJİK GERÇEKLİĞİNİN bir sonucu olup yerleşim bölgelerinin planlamasında risk faktörü olarak gözönünde bulundurulması gereklidir.ANCAK BİLİMSEL GERÇEKLİK TOPLUMSAL PANİK NEDENİ HALİNE GETİRİLMEMELİDİR.Asıl tehlike volkanın ve aktivitesinin yeterince iyi bilinmemesidir.
SONUÇ OLARAK:
1-Yanardağlar herzaman potansiyel bir tehlike kaynağıdır.Ancak eğer gereki çalışmalar yapılabilirse önceden aktiviteyi belirlemek mümkündür.Böylece yöre halkı tehlikelere karşı uyarılabilir.Tarih boyunca yaptığı faliyetler incelenerek etrafındaki gaz ve sıcaksu çıkışları,toprak kabarmalarıtakip edilmeli,akarsularda sıcaklık ve gaz ölçümleri gerçekleştirilmelidir.
Çevresinde yaşamın devam edeceği Volkan bölgelerinde halkın kamu görevlilerinin ve turizim rehberlerinin eğitilmesi gerekir.Halk olarak enbaşta gelen görevimiz bilimsel araştırmalara kolaylık sağlamak gördüklerimizi bu işle uğraşanlarla paylaşmak bir bilimsel arştırmayı spekülasyona dönüştürmemektir.
Bilime inandığımız sürece çözülemeyecek sorun yoktur.

TAMER YALANIZ
JEOLOJİ MÜHENDİSİ
Ilıca Köyü ŞAVŞAT/ARTVİN 




                                                AHISKA

Çıldır savaşıyla (1578) osmanlı topraklarına katılan Ahıska 250 yıl boyunca Çıldır eyaletinin merkezliğini yaptı.1828 Osmanlı Rus harbinden sonra Edirne Antlaşmasıyla Ruslara bırakıldı.

Coğrafya olarak Ahıska Acaristan, Ermenistan, Türkiye arasında kalan bölgeye deniyordu.Ahıska 93 Harbine kadar Rus işgaline kendi içinde defalarca karşı koyup defalarca kaybetti. 1877-1878 Osmanlı Rus savaşından sonra 3mart1878 Ayastefonos Antlaşmasıyla diğer bölgelerde Ruslara bırakıldı.Sürekli harp yüzünden bazı aileler tekrar Anadoluya göç etti.Geride kalanların sayısı 120 bin civarındaydı. 1930'lu yıllarda dini ve kültürel baskıların dışında iktisadi ve siyasi baskılara hedef olan Ahıska Türklerini Azeri Türkleri içerisinde eritme politikalarına yoğunluk kazandırıldı.Bu yıllarda çok sayıda Ahıska Türkü sınırı geçerek Türkiye'ye sığındılar.Buda SSCB'yi rahatsız etti.

15 kasım 1944'de Stalin tarafından ''Bunlar Ankara'nın potansiyel casuslarıdır'' diyerek zorla bir gecede yurtlarından yuvalarından kopartılarak SSCB'nin 4264 ayrı yerine sürüldüler. Her aileden 5 kişi yanyana gelmeyecek şekilde parçalanarak göç ettirildi. Issız bozkırlarda binbir meşaketle giderken kara trende bu eziyete dayanamıyanların yolculukları kısa sürüyor,üçer beşer trenden atılıyordu. Nice Ağalar,beyler,kadınlar, gün geldi işte bu şekilde hayata veda ettiler. Yolculuğun bitiminde Sibirya'ya kadar uzanan geniş bir alana dağıldılar. Yersiz, yurtsuz kaldılar.

Sene 1989. Özbekistan'ın Fergana vilayetinde Rus kışkırtması ile Özbeklerle Ahıskalılar birbirine düşürülmüş ve Özbekler tarafından katledilmiştir.Aynı şekilde diğer Türki cumhuriyetlerindeki Ahıskalılar da hep itilip kakıldılar. 20Bin Ahıskalı Rusların yardımıyla hayvan vagonlarıyla kaçıp güneyde Krasnador'a yerleştirildiler. Ahıskalılar, sürgün hayatı boyunca tam bir Türkiye sevdalısı olarak yaşadılar.Türkiye'ye gelme isteklerini Rusya'yı ziyaret eden bütün Türk yetkililerine duyurdular.Şimdide Krasnador'da Rus kazakların baskısı altında bulunuyorlar.Kazaklar,'Bunlar Türk'üz' diyorlar.Bir an önce anavatanlarına dönsünler.Misafirlikse artık yeter.Azeri-Ermeni savaşında cephede Azerilerin Ahıska Türklerine yaptıkları,Fergana olayları, Kazakların işlerine gözdikmeleri Anavatanlarına özlemlerini körüklemiştir.

Müracaatlar sonunda TBMM 1992 senesinde''Ahıska Türkleri'nin Kabül ve İskânına Dair 3835 Sayılı Kanunu'' çıkartı.Bu Kanuna istinaden 178 Aile Türkiye'ye kabul edilerek Iğdıra yerleştirildi.

Not: Bu yazıyı hazırlamadaki amacım dedemin en büyük özlemlerinden biri olan AHISKA'ya gitme arzusuydu.

Olmadı. Ömrü yetmedi.

TAMER YALANIZ
JEOLOJİ MÜHENDİSİ
Ilıca Köyü ŞAVŞAT/ARTVİN